به گزارش مشرق، همانطور که میدانید به سرازیر شدن آب که خارج از کنترل انسان، خارج از محدوده مکانی متعارف و سرعت و قدرتی خارج از حد متعارف داشته باشد سیل گفته میشود. سیل یکی از بلایای طبیعی است که وقوع آن ممکن است ناشی از سرریز شدن آب از بسترهای آب مثل رودخانه یا دریاچه و یا ناشی از انباشت آب باران روی زمین اشباع شده از آب باشد. علاوه بر اینها سیل میتواند زمانی که نرخ جریان آب بیش از گنجایش مسیر رودخانه باشد به ویژه در بخشهای خمیدگی یا پیچ و خم مسیر رودخانه رخ دهد.
لازم به ذکر است برخی از سیلها به آرامی گسترش مییابند اما برخی دیگر میتوانند در مدت چند دقیقه و به سرعت گسترش یافته و خسارات مهیبی برجای بگذارند.
۱- سیل سال ۲۰۱۳ هندوستان
در ژوئن ۲۰۱۳( خرداد ۱۳۹۲)، رگبار و بارش شدید و چندروزه در ایالت اوتاراکند در شمال هندوستان، موجب وقوع سیلی ویرانگر و رانش زمین شد. این حادثه طبیعی "بدترین فاجعه رخ داده" از سال ۲۰۰۴ به بعد در هندوستان نام گرفت. درواقع بارش شدید موجب سیل ناگهانی و سیل شدید منجر به رانش زمین شده بود.
اگرچه غیر از ایالت اوتاراکند، مناطق دیگری از هندوستان شامل اوتارپرادش، دهلی، هاریانا و هیماچال پرادش نیز شاهد بارندگی شدید و سیل بودند اما حدود ۸۹% از تلفات انسانی متعلق به ایالت اوتاراکند بود. طبق گفتههای مقامات دولتی، تعداد کشتههای این سیل بیش از ۵۷۰۰ نفر بود. ۴۰۲۱ نفر از کشتهها را افراد مفقودی که بر اثر سیلاب یا رانش زمین مدفون شده بودن تشکیل میدادند. در این فاجعه ۲۱۱۹ خانه بهطور کامل تخریب، ۳۰۰۱ خانه بهشدت و ۱۱۷۵۹ خانه بهطور نسبی دچار آسیب شدند. ۴۵۰۰ روستا در این سیل تحت تاثیر قرار گرفتند. این سیل سیویکمین سیل پرتلفات تاریخ قلمداد میشود.
۲- سیل سال ۲۰۱۰ چین
این سیل در اوایل ماه می سال ۲۰۱۰( اردیبهشت ۱۳۸۹) رخ داد. بر اثر وقوع این سیل رانش زمین اتفاق افتاد. در این فاجعه بیش از ۳۱۸۹ نفر کشته، بیش از ۱۰۵۶ نفر مفقود و درحدود ۵۱.۴ میلیارد دلار خسارت مالی وارد شد. این سیل ویرانگر بیش از ۲۳۰ میلیون نفر در ۲۸ استان و ناحیه را تحت تاثیر قرار داد. بعد از وقوع این فاجعه میلیونها نفر از داشتن آب آشامیدنی محروم شدند، ۱.۳۶ میلیون خانه کاملاً تخریب شد. ۱۶.۵ میلیون هکتار از زمینهای کشاورزی تحت تاثیر سیل قرار گرفت و بیش از ۲میلیون هکتار هم بهطور کامل تخریب شد.
۳- سیل سال ۲۰۱۱ جنوب شرق آسیا
در سال ۲۰۱۱ در منطقهی هندوچین که درواقع شامل گروهی از کشورها ازجمله تایلند، کامبوج، ویتنام و میانمار میشود و برخی دیگر از کشورهای آن ناحیه مثل فیلیپین و مالزی، چند مرحله سیل پی در پی اتفاق افتاد که تلفات مالی و جانی سنگینی در پی داشت. این سیل چهلوپنجمین سیل مرگبار شناخته شده است که در آن مجموعاً بیش از ۲۸۲۸ نفر جان خود را از دست دادند و میلیاردها دلار خسارت مالی به بار آمد.
۴- سیل سال ۲۰۱۷ جنوب آسیا
وقوع سیل در کشورهای بنگلادش، هند، نپال و پاکستان در سال ۲۰۱۷ منجر به کشته شدن حدود ۱۳۰۰ نفر شد. البته وقوع سیل هر ساله در این منطقه طبیعی است اما سیل مربوط به سال ۲۰۱۷ دارای تلفات بسیار بالاتری نسبت به سالهای گذشته بود. کارشناسان معتقدند سیل و درپی آن رانش زمینی در این مقیاس در سالهای اخیر در این منطقه سابقه نداشته و از این سیل ویرانگر به عنوان بدترین سیل جنوب آسیا در دهه حاضر نام بردهاند. این سیل زندگی ۴۵ میلیون انسان در آن منطقه را تحت تاثیر قرار داد.
۵- سیل سال ۲۰۱۰ پاکستان
سیل مرگبار پاکستان در اواخر جولای ۲۰۱۰( مرداد ۱۳۸۹) رخ داد. این سیل ناشی از بارانهای موسمی شدید در ایالات سرحد، سند، پنجاب و بلوچستان بود که درواقع حوضهی آبریز رود سند را تحت تاثیر قرار داد. طی این حادثه یک پنجم کل مساحت پاکستان درگیر سیل ویرانگر بود. به گفته مقامات پاکستان این حادثه با تخریب اموال و زیرساختها بهطور مستقیم زندگی ۲۰ میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داد و جان نزدیک به ۲۰۰۰ نفر را گرفت و خسارات مالی درحدود ۴۳ میلیارد دلار به بار آورد.
۶- سیل سال ۲۰۱۱ فیلیپین
این سیل مهیب میزان تلفاتی نزدیک به ۱۵۰۰ نفر از خود به جای گذاشت. این میزان تلفات موجب شیوع بوی تعفن در این کشور شده بود. توفانهای گرمسیری منجر به باران شدید و درنتیجه سرریزی رودخانهها و وقوع سیل ناگهانی (سیلی که به سرعت گسترش مییابد) شده بودند. مقامات فیلیپین در آن زمان اعلام کردند که تلفات جانی ممکن است تا ۲۰۰۰ نفر نیز باشد چراکه از تعداد افراد مدفون شده در زیر گلولای بیاطلاع هستند. خسارات مالی این فاجعه درحدود ۱۴ میلیارد دلار تخمین زده شد.
۷- سیل سال ۲۰۱۱ برزیل
بر اثر این سیل در "ریو د ژانیرو" برزیل ۹۰۳ نفر کشته و ۱.۲ میلیارد دلار خسارت وارد شد. این فاجعه هشتادمین سیل مرگبار جهان لقب گرفته است. این سیل همراه با رانش زمین و حرکت گلولای همراه بوده و مقامات برزیلی این حادثه را بدترین فاجعه آبوهوایی در تاریخ برزیل خواندند. البته برخی کارشناسان برزیلی دیگر مدعی بودند که درسال ۱۹۶۷ در همین منطقه حادثه مشابهی رخ داده که درحدود ۱۷۰۰ کشته داشته و مهلکتر از این حادثه قلمداد میشود. این سیل نیز ناشی از بارندگی شدید بوده و میزان باران مورد انتظار برای ۲ماه، در ۲روز فرود آمده بود. خسارات مالی این سیل حدود ۱.۲ میلیارد دلار در نظر گرفته شده است.
۸- سیل ناشی از گردباد موراکوت در تایوان
گردباد مهیب موراکوت در سال ۲۰۰۹ در تایوان، مهلکترین گردباد تاریخ تایوان است. این توفان که سرعت آن تا ۱۴۰ کیلومتر میرسید باعث وقوع سیل مهیب و حرکت گلولای و درنتیجه، کشته شدن ۷۸۹ نفر و خسارت مالی ۶.۲ میلیارد دلار شد. در این حادثه، بر اثر سیل و رانش زمین، یک روستا بهطور کامل نابود و بیش از ۴۰۰ نفر اهالی آن کشته شدند.
۹- سیل سال ۲۰۱۸ شرق آفریقا
این سیل در کشورهای آفریقایی کنیا، اتیوپی، اوگاندا، رواندا، سومالی، جیبوتی و بوروندی رخ داد. بر اثر این حادثه طبیعی زندگی میلیونها نفر در معرض خطر قرار گرفت این سیل زمانی آغاز شد که بعد از یک سال خشکسالی شدید، بارانهای شدیدی شروع به باریدن گرفتند. این بارندگیهای شدید منجر به راه افتادن سیل، رانش زمین، سرریز شدن و شکست سدها شد. بر اثر این فاجعه حدود ۵۰۰ نفر جان خود را از دست داده و صدها نفر دیگر بیخانمان شدند.
۱۰- سیل سال ۲۰۱۶ چین
در اواسط ژوئن ۲۰۱۶( خرداد ۱۳۹۵) باران شدیدی جنوب چین را فرا گرفت و منجر به وقوع سیل مرگباری شد که با ادامه بارندگیها، سیل و تلفات آن هم افزایش یافته و محدودههای وسیعتری را دربر گرفت.
بر اثر این تراژدی، درمجموع بیش از ۴۴۹ نفر کشته و ۲۲ میلیارد دلار خسارت وارد شد. همچنین ۲۸۰۰۰۰ هکتار زمین زراعی نابود شد.
کارشناسان ۳ عامل اصلی را موجب بروز این فاجعه اعلام کردند:
۱- بخشهای جنوبی چین در سال ۲۰۱۶ تحت تاثیر شدید پدیده آبوهوایی "ال نینو" قرار داشته و این پدیده منجر به بروز این فاجعه شد.
۲- بسیاری از دریاچهها و آبگیرهایی که در شهرها قرار داشتند در حین پروسه گسترش مدرن سازی شهرها، تبدیل به زمین خشک شده و سیستم زهکشی طبیعی دچار آسیب شده است.
۳- سدهای زیادی در امتداد رودخانه یانگ تسه ساخته شده که درواقع باعث کاهش میزان آبی که میتواند در رودخانه جریان داشته باشد شده است.
منبع: تبیان